Een zaterdagochtend in november, nou niet het meest uitnodigende weer om een frisse wandeling te maken of een fietstocht. Maar bij de Wagenschuur is het een drukte van belang. Een echtpaar op dezelfde fietsen, dezelfde jassen en hoedje, de z.g. ANWB-generatie, fietst langs en kijkt zijn ogen uit. “Kiek noe eens, Jan”, “dat zie ik, Mien, wat veul lui”
En daar waren ook nog een paar mensen die uit een tijdscapsule gestapt waren. Hun kleding was nu niet bepaald de nieuwste mode. Het matchende echtpaar snapte er niets van. En dat klopte ook wel, zij hadden middeleeuwse kleding aan, historisch verantwoord of niet. Doet er niet toe. Maar waarom waren daar nou zo veel mensen en dan ook nog met pijl en bogen? Nou, zij gingen een handboogschietwedstrijd (mooi scrabblewoord) houden. Zij gingen een Clout schieten. Een Clout schieten, wat is dat nou? Nou, wat mij betreft de leukste wedstrijd die er bestaat. Maar ja, dat is mijn mening en wie ben ik nou helemaal.
In de tijd van de Middeleeuwen had je kastelen en landgoederen waar de Lords, Graven (de Earls), en sommigen noemden zich zelfs koning, woonden. In grote luxe, niet te vergeten. Die Lords, Earls en koningen hadden wel eens een menig verschil. Een spelletje verloren…, een schone dochter van de landheer die ontvoerd was om te trouwen met…??? Men verveelde zich… En dat moest dan uitgevochten worden, letterlijk uitgevochten. Dat mochten dan de lijfeigenen, de boeren, doen met hun pijl en bogen terwijl een ridder op veilige afstand toekeek.
Om genoeg mannen hiervoor te hebben kwam er een wet dat elke mannelijk persoon vanaf het 7de levensjaar verplicht was om zich te bekwamen in het schieten met pijl en boog. Die wet is nog niet eens zo heel lang geleden officieel geschrapt. Werd natuurlijk al jaren niet gehandhaafd. Nu waren er geen handboogverenigingen waar je naartoe kon gaan en ook geen trainers om het te leren. Dat werd in de praktijk gedaan, bijvoorbeeld tijdens het jagen. Die landheer wilde natuurlijk wel weten of zijn lijfeigenen de kunst van het schieten met pijl en boog goed leerden.
Daarom moest men op zondag na de mis of kerkdienst zijn kunsten vertonen aan de priester, monnik en vaak ook de sheriff. Het openbaar vervoer was in die tijd nou niet om over naar huis te schrijven. Dat is nu iets beter geregeld. Dus moest men de benenwagen nemen. Meestal was het best een eindje lopen met de pijlen en de bogen. Om die wandeling wat leuker te maken deed men spelletjes. Wie kon het dichtst bij de grote boom komen met zijn pijlen? Of dat hek daar ginds? En die struik… En zo is “Shoot at the Marks” ontstaan. Soms werd een pijl geschoten en was de vraag wie daar het dichtste bij kwam. En die mocht de volgende pijl, de Mark, wegschieten. En zie de Roving Mark is ontstaan.
De Clout, waar dit stuk eigenlijk over gaat, is iets anders. Dan ging het wat op de grond lag. Of een hele lage struik. Dan schoot men tegelijk. Men moest wel indirect schieten, niet wat tegenwoordig gedaan wordt, recht op het doel af. De pijl vloog dan in een boog naar zijn doel. En daarom heet het ook boogschieten. Je schiet een boog met de pijl. En dan ook nog handboogschieten, want er is ook nog zoiets als voetboogschieten. Wat niet populair is, maar door sommigen stammen nog wel gedaan wordt.
Waar het woord “Clout” vandaan komt is niet helemaal duidelijk. Het kan zijn omdat de pijlen door de wolken, de “Clouds”, vlogen. Aangezien er vroeger met bogen van 100-160 LBS werd geschoten, gingen deze pijlen vrij hoog en verdwenen dan wel eens uit het zicht. Ook kan het van het woord “Cloth” af komen, wat doek betekent. Dan werd er een doek op de grond gelegd. Ik denk dat het van allebei een beetje is. Ik heb na een Clout of Shoot at the Marks in Engeland weleens een “Cloth of Gold” geschoten. Dan was er ook een mooi doek gespannen. Wie dat het eerste raakte had een prijs(je).
En zo is het gekomen, zo is een Cloutwedstrijd ontstaan. Ik heb die bewuste zaterdag de dag van mijn leven gehad, genoten, kunnen schieten, en dan een Cloutwedstrijd nog wel….
— Marika —
Na maanden van voorbereidingen was het zaterdag 4 november eindelijk zover. Een grote groep traditionele schutters vanuit diverse delen van het land en van verschillende boogschietverenigingen waren aangekomen bij de Wagenschuur in Ede voor de eerste Kernhem Clout. Ondanks de weersverwachtingen en enkele afzeggingen stond een flinke groep schutters te popelen om het veld op te gaan voor de 180, 120 en 80 yard. De eerste beurt van 6 pijlen was nog een beetje zoeken naar de juiste hoogte en peilen uit welke hoek de wind waait, maar in volgende beurten werd al wel duidelijk dat het voor veel deelnemers niet de eerste clout verschieting was. Op elke afstand werd met uiterste precisie gestreefd naar het raken van de clout (een schijf van 30 inch), wat je de eervolle bijnaam ‘clout-schutter’ oplevert. Met veel plezier werd de eerste ronde van 6 beurten afgewerkt, waarna het tijd was om een broodje te eten (met eventueel een soepje erbij) of koffie/thee te drinken in de Wagenschuur.
Het eind van de pauze werd abrupt ingeluid door de eerste regendruppels en schutters die zo snel mogelijk weer het veld op wilden voor de tweede ronde en zo veel mogelijk beurten wilden schieten. Ondanks de donkere wolken, motregen afgewisseld met stevige druppels en een gure koude wind wilde de groep niet opgeven. Een oproep halverwege de tweede ronde om toch maar te stoppen werd door slechts een enkeling met “ja” beantwoord, dus we gingen met z’n allen voor de volle 72 pijlen. Ondanks de weersomstandigheden werden ook in de middag weer meerdere clouts geschoten en togen we uiteindelijke als groep zo snel mogelijk richting de Wagenschuur om op te warmen en de prijswinnaars te belonen.
Voor zowel schutters die voor het eerst een clout verschieting meemaakten als voor de grote groep “oudgedienden” was het (weer) een heerlijke verschieting. Er blijft iets magisch aan een pijl die je over een zo lange afstand naar het doel ziet vliegen. Het was een heerlijke dag met gezelligheid, enthousiasme en nieuwe ervaringen. Volgend jaar hopen we deze wedstrijd opnieuw te organiseren en weer veel (nieuwe) schutters te verwelkomen voor deze bijzondere boogschiet discipline.
— Wim —
Een impressie van de dag is te vinden op onze website onder https://www.ace-xclusive.nl/impressie/